برانداز

نسبت "برانداز" دادن به مخالفان یا منتقدان جمهوری اسلامی، در چهار دهه گذشته همواره رایج بوده است. استفاده از چنین نسبتی، در زمان درگیری‌های مسلحانه حکومت با گروه‌های اپوزیسیون در دهه اول انقلاب بسیار رایج بود و لزوما شامل طیف مشخصی نمی‌شد. اما به کار گیری صفت "برانداز" از سوی نهادها و رسانه های حکومتی، بعد از انتخابات خرداد ۱۳۸۸ افزایش یافت و به نوعی تمام معترضان خیابانی و حامیان ادامه اعتراضات را-فارغ از گرایش سیاسی آنها- در بر می‌گرفت. به دنبال اعتراضات خیابانی دی ماه ۱۳۹۶، کاربرد این کلمه در ادبیات سیاسی ایران مجددا گسترش یافته است. در این مقطع، البته طیفی از مخالفان جمهوری اسلامی، و از جمله حامیان رضا پهلوی آخرین ولیعهد ایران، بر "برانداز" بودن خود تاکید می کنند و مشخصا این توصیف را برای مرزبندی با معتقدان به "اصلاحات" مورد استفاده قرار می‌دهند. از سوی دیگر اما نهادها و رسانه های حکومتی، در بسیاری از موارد لقب "برانداز" را به حامیان هر اعتراض عمومی در کشور -گذشته از آنکه چه گرایشی داشته باشند یا اصولا سیاسی باشند یا نه- نسبت می دهند.